Posts

Showing posts from August, 2023

अंगिरस आणि सांदीपनी

  अंगिरस आणि सांदीपनी   अंगिरस मुनी अत्यंत तेजस्वी व ब्रह्मज्ञानी होते. सर्वप्रथम त्यांनीच कृत्रिम रित्या अग्नीची निर्मिती केली असे म्हटले जाते. (अनेक पाठभेदही आहेत.) पण आजच्या भाषेत सांगायचं झालं तर अंगिरस हे महान शास्त्रज्ञ असले पाहिजेत. अंगिरसांचा शिष्य परिवारही मोठा होता. अनेक बुद्धिमान शिष्य त्यांच्या गुरूकुलात शिकत होते व विद्यापारंगत होत होते. त्यातच सांदीपनीही होता. सांदीपनी इतर विद्यार्थ्यांसारखा हुशार नव्हता पण सांदीपनीकडे एक   दुसराच गुण होता. त्याच्यात विलक्षण सेवाभावी वृत्ती होती. गुरूंची सेवा तो अत्यंत मनोभावे करत असे. त्याचा अनन्यभाव असा की माझ्या गुरूचे आसनही मीच घालीन, त्यांना पाणीही मीच देईन, अन्नही मीच रांधीन, वाढीनही मीच, त्यांचा बिछाना मीच घालीन, पायही मीच दाबीन, गुरूच्या मुखातून जे जे बाहेर पडेल ते ते मीच त्याला देईन. सांदीपनीच्या ह्या अनन्य सेवेमुळे अंगिरसाच्या मनात सांदीपनीबद्दल प्रेम नसते उपजले तरच नवल.   एकदा अंगिरस ऋषी आजारी पडले. त्यांना आपल्या आजाराचं स्वरूप समजून चुकलं होत. ह्या आजारातून आपण बरे होऊ शकणार नाही हे लक्षात येताच अंगिरसांनी शेवटची निरव

तंत्रज्ञानदेवाची कहाणी –

  तंत्रज्ञानदेवाची कहाणी – श्रावण आला की कहाण्या हे ठरलेलं समीकरण आहे. आज मी पण तुम्हाला एक कहाणी सांगणार आहे........ तंत्रज्ञानदेवाची! ऐका परमेश्वरा तंत्रज्ञान देवा तुमची कहाणी. आटपाट एक देश होता. एकेकाळी तो देश महान आणि सुखसम्पन्न होता. तेथील `लोक अतिथी देवो भव' म्हणत राहिले. सार्‍या अतिथींनी त्याला लुबाडलं. देश भणंग भिकारी झाला. सार्‍या देशात निराशा, दुःख, दारिद्र्याचा प्रकोप झाला. त्या देशात एक नगर होतं. तेथे एक चहावाला रहात होता. त्याने आपला विचार केला की आपण देशाटनास जावे. तो फिरत फिरत जात असतांना त्याला एका झाडाखाली काही तरुण मुले मुली आनंदात बागडतांना दिसली. तो त्यांच्यापाशी जाऊन त्यांना म्हणाला, मुलांनो, मुलींनो तुम्ही इतके आनंदी कसे? सारा देश तर दारिद्र्याने सडत आहे. मधे मधे तुम्ही खाली मान घालून काय पहात आहात? मुले म्हणाली आम्ही तंत्रज्ञानदेवाचा वसा वसत आहोत. त्याने आम्ही सारे आनंदी आणि सुखी झालो आहोत. चहावाला म्हणाला, तुम्ही काय वसा वसता तो मला पण सांगा. तुला रे वसा कशाला हवा? उतशील मातशील घेतला वसा टाकून देशील. उतत नाही मातत नाही घेतला वसा टाकत नाही. मग मुलांनी त्य

पेन्ग्विन

Image
  27 ऑगस्ट 2018 पेन्ग्विन - गेल्याच आठवड्यात मी प्रेस्टिजची नवी अॅटोमॅटिक गॅस शेगडी घेतली. माझ्या LG च्या डबल डोअर ब्लॅक granite door फ्रिजला आणि kitchen platform च्या sparkle Black granite ला एकदम मॅचिंग! तिच्याकडे कौतुकाने बघत मी फ्रिजमधून कालची राहिलेली पावभाजी, मटार उसळ, वरण, भाताच्या वाट्या, छोटे डबे काढत असतांनाच कोणीतरी बोलत असल्याचा भास झाला, ``ए पेन्ग्विन!'' इकडे तिकडे पाहिलं तर कोणीच नाही. असेल कसला तरी भास झाला असेल म्हणत सर्व डबे फुडप्रोसेसरमधे रिकामे करून त्यात थोडं डाळीच पीठ, थोडी कणीक, थोड ज्वारीच पीठ घालून छान मऊ मळून घेतलं. मस्तपैकी आज मी पराठे करणार होते. गोळाही जरा जास्तच मोठा झाला होता. ‘‘आज पराठा डे होणार तर! ’’ म्हणत गॅस ऑन करायला गेले तर चक्क नवीन गॅसची शेगडी तिचे दोन्ही डोळे रोखून आणि तिसरा मिचकावत म्हणाली, ``ए पेन्ग्विन!''   ``पेन्ग्विन?--- कोण मी? तुला माझं नाव माहित नाही का?   बरोबर! नवीन आहेस नं तू! पण काही हरकत नाही मला आवडलं हे नवीन नाव. राणीच्या बागेतही आणले आहेत पेन्ग्विन. त्यांचं लुटुलुटु एकदा ह्या एकदा त्या पायावर डुलत चालणं भ

एका झावळीदार झाडाचं बाळंतपण

Image
  एका झावळीदार झाडाचं बाळंतपण कुठल्याही नवीन जागी रहायला गेलो की आम्ही थोडेफार व्यायामप्रकार करण्यासाठी जागा शोधतो. ह्या नवीन सोसायटीतही एक छोटीशी बाग आम्ही निवडली. शेजारी एक पाम सारखा झावळीदार तरु एका पायावर आनंदे उभा! काही दिवसात मला त्याची आणि त्याला माझी सवय झाली असावी. तोही आमच्या सोबत ताडासन, वृक्षासन करत, झावळ्या हलवत बटरफ्लाय सारख्या कृती आनंदाने करत आम्हाला साथ देत असावा. रोज आम्हीही त्याचं वार्‍यासोबत अंग घुसळणं, उगीच थरथरणं अनुभवत असू. दिसामाशी त्याच्या बुंध्यांचा वाढता गोलावा  थोडासा जाणावायला लागला. लहान मुलाचे कपडे घट्ट होऊन अचानक टरकावेत तसं त्याचं झाडाला गोल गुंडाळलेलं पान अचानक मधेच टरकलेलं पाहून हसूही आलं. हल्लीच्या फाटक्या जीन्स घालणार्‍या तरुणाईत तेही सामील झालं. काही दिवसात मधेच फाटलेली त्याची सर्वात खालची फांदी थोडी पिवळी पडल्यासारखी वाटली आणि दुसर्‍या दिवशी झाडापासून सुटत सुटत झाडावर तिच्या अस्तित्त्वाची गोलाकार निशाणी सोडून अचानक खाली गळून पडली. फांदी गळून पडली तिथे फादीच्या आतल्या बाजूला आता नागोबाच्या फण्याच्या आकाराची खुंटी दिसू लागली. झाडाचा हा अवयव मला नवीन

नेतापर विश्वास अटल हो!

Image
  नेतापर विश्वास अटल हो ! विक्षिप्त लोकांचं पुणं , चमत्कारीक पाट्यांचं पुणं ही सर्वांना असलेली पुण्याची ओळख जुनीच आहे . एक पुणं असंही होतं जिथे नामवंतांची व्याख्यानं , वसंत व्याख्यान - मालांसारख्या असंख्य दर्जेदार व्याख्यानमाला अत्यंत आखीव रेखीवपणे आयोजित केल्या जात . सवाईगंधर्व सारख्या गायन , वादन , नृत्य मैफिली मोठ्या रसिकपणे ऐकल्या जात . ब . म . पुरंदरे उत्साहाने महिनाभर रोज रात्री दोन दोन तास राजा शिव छत्रपतींबद्दल बोलतांना थकत नव्हते तर प्रा . शिवाजीराव भोसल्यांचा महिनाभर चाललेला रामकृष्ण परमहंस किंवा विवेकानंद या विषयांवरचा वाग् यज्ञ विना श्रोते विझत नव्हता . येणारे हजारो पुणेकर बरोबर छोटी आसनं / बस्कर घेऊन येत असत . रस्ता झाडून साफ असे . आपापल्या सतरंजी किंवा आसनावर मांडी घालून खाली बसावे लागे . व्यासपीठावर उभा असलेला वक्ता हृदयापासून बोलत राहे आणि श्रोते तल्लीन होऊन ऐकत राहात . व्यासपीठावरचा वक्ता विठ्ठल असे तर श्रोते वारकरी . ह्या विठ्ठल आणि वारकर्‍यांमधे जातीयतेचा