लेखणी अरुंधतीची

  ताम्बूल/विडा -     पूर्वी कोणी आपल्याकडे आलं वा आपण कोणाकडे गेलो तर काही तरी खाऊ दिल्याशिवाय जाऊ देत नसत. किमान चहा, कॉफी नाहीतर दूध अगदीच काही नको म्हटलं तर हातावर चमचाभर साखर तरी ठेवायची पद्धत होती. नागपूरला गेल्यावर ‘‘काही नको’’ म्हटलं तर ‘‘किमान पान तरी खाऊन जा’’ म्हणून आग्रह व्हायचा. लगेचच पानाचं तबक पुढे येई. हे सजलेलं पानाचं तबक मला माझ्या बालपणात घेऊन जाई. घरी सणासुदीला सवाष्ण ब्राह्मण वा कोणी जेवायला यायचं असेल तर विडे बनवायचं काम आम्हा मुलींकडे येई. तबकात छान मोठी मोठी जरा हिरवट पिवळसर रंगाकडे झुकलेली,मऊ नागवेलीची पानं, कात, चुना, वाट्यांमधे मसाला सुपारी (घरी बनवलेली), बारीक लखनवी बडिशेप, गुलकंद, ताजं खोवलेलं ओलं खोबरं, वेलदोडा, लवंग, गुंजेचा पाला, अस्मन्तारा (पुदिन्याचा अर्क) अशी बरीच सामग्री असायची. पानांच्या गठ्ठ्यातील वीडा बांधता येईल अशी सुबक पानं वेगळी काढून, पुसून, येणार्‍या पाहुणे किती आहेत याचा हिशोब करत विडे एका पानाचे लोडाचे का दोन पानाचे घडीचे का तीन वा पाच पानाचे गोवंद विडे --- का सशाच्या कानाचे विडे हे ठरवत आम्ही विडे बांधत असू. पानं चांगली नाह...

  रिव्हॉल्व्हर ( ही गोष्ट खूप पू्वी 30- 35 वर्षांपूर्वी लिहिली आहे. कुठलीही खरी/सत्य घटना नाही; तेव्हा वेपन्स बद्दल बहुतेक आपण सर्वच अज्ञानी होतो म्हणून, फक्त फायरिंग बद्दल माहिती सांगण्यासाठी लिहीली होती.)     प्रवीण सरांची ची बदली दौंड ला   एसं. आर.पी. ग्रुप 7 ला कमांडंट म्हणून   झाली होती. एस्. आर. पी. म्हटलं की तेंव्हा लोकांच्या मनात दरारा उत्पन्न होत असे. मोठी दंगल   किंवा दोन गटात प्रचंड ताण तणाव निर्माण झाला की सरकारची सर्व मदार SRP वर असे. एका हातात लोखंडी जाळी, दुस र्‍ या हातात लाठी, आणि कमरेला रिव्हॉलव्हर अडकवलेले शस्त्रसज्ज आणि शिस्तबद्ध जवान त्यांच्या गाडीतून उतरायला लागलेकीच दंगलखोरांचं धाबं दणाणून जात असे. त्यांना पळता भुई थोडी होई. आणि परिस्थिती चिघळण्याआधीच नियंत्रणात येई. कित्येकवेळा एस्. आर्. पी.च्या जवानांची नुसती उपस्थितीच दंगल आटोक्यात आणून जनतेला `सद्रक्षणाय' ची ग्वाही देत असे. अशा ताण तणावाच्या वेळेला सर्व जवान मानसीकरित्या अतीशय सक्षम,   शस्त्रसज्ज आणि शस्त्र सरावात निपुण असणे फारच आवश्यक बाब होती. अपल्या जवानांना कायम क...

  5 अपूर्व पूर्वा              माझ्या सख्यांचा हात धरून मी एका वेगळ्याच स्वप्नात , एका वेगळ्याच नशेत जात होते . कुठेही ! प्रवीणची नोकरी नेईल तिथे . आणि - - रेल्वेनी जातांना इतरवेळी रुक्ष पण रेल्वे जंक्शन असल्यामुळे अपरिहार्य वाटणार्‍या दौंडला , S.R.P. Group 7 ला commandant  म्हणून प्रवीणची  बदली झाली . (1981) S.R.P. group 5 आणि 7 दोन्हीही दौंडला आहेत .  नगरहून दौंडला बदलीचे खलिते पोचताच दौंडला स्वागताच्या पायघड्याच अंथरायला सुरवात झाली .  दौंडहून स्वागताच्या नौबतीच वाजू लागल्या .  दौंडच्या  SRP  ग्रुपला पहिल्यांदाच pramotee officer  ऐवजी  डायरेक्ट  IPS Officer   नेमला जात होता .   “ सर आपली एक कंपनी नगरच्या जवळ आहेच आपलं सामान किती आहे ?  सामान पॅकिंगला माणसं आणि न्यायला दोन फायु टनर गाड्या पाठवू ?” SRP चे ऑफिसर्स विचारत होते.    तेव्हा पॅकर्स मूव्हर्स    पद्धतच नसल्याने आम्हाला प्रायव्हेट ट्रक्स जरी मिळाले तरी पॅकिंगला पोलीसदलाच्या म...